رتبه بندی NIOSH چیست؟

رتبه بندی NIOSH (نایوش) به عنوان یک استاندارد حیاتی در زمینه ماسک‌های حفاظتی و جزیی از رتبه بندی انواع ماسک براساس فیلتراسیون شناخته می‌شود. NIOSH یا “موسسه ملی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای” مسئولیت تصویب و نظارت بر استانداردهای ایمنی و بهداشت حرفه ای را بر عهده دارد. این رتبه بندی، علامت‌گذاری و معیارهایی است که به کاربران اطمینان می‌دهد که ماسک‌های حفاظتی مورد استفاده، استانداردهای بهداشت و ایمنی را رعایت کرده و توانایی مطلوب خود را در مقابل ذرات و عوامل آلودگی ارائه می‌دهند.

ویژگی‌های اصلی رتبه بندی NIOSH

ویژگی های اصلی رتبه بندی NIOSH، فیلتراسیون، مقاومت به روغن و کارایی نسب به ذرات می باشد که در ادامه به شرح هر کدام  می پردازیم.

 

NiOSH چیست؟

فیلتراسیون

رتبه بندی NIOSH نشان‌دهنده توانایی ماسک در فیلتر کردن ذرات و آلودگی‌ها است. رتبه‌های مختلف ممکن است بر اساس اندازه ذرات فیلتر شده تغییر کنند. فیلتراسیون یکی از ویژگی‌های حیاتی در رتبه بندی NIOSH و ماسک‌های حفاظتی است که نشان‌دهنده توانایی ماسک در حذف و ردیابی ذرات و آلودگی‌ها است. در این سیستم، عملکرد فیلتراسیون به‌طور اصلی توسط سه نشانه اصلی تعیین می‌شود: N، R و P.

  • سری N (غیرمقاوم به روغن): ماسک‌های این سری توانایی فیلتراسیون 95% از ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر را دارند. این ماسک‌ها برای محیط‌هایی که با روغن و مایعات روغنی سر و کار دارند، مناسب نیستند.
  • سری R (مقاوم به روغن): ماسک‌های این سری توانایی فیلتراسیون مشابهی به ماسک‌های سری N دارند. علاوه بر این، این ماسک‌ها مقاومت به نفوذ روغن را نیز دارا هستند و در مقابل ذرات روغنی موثر هستند.
  • سری P (مقاوم به روغن و ذرات ریز): ماسک‌های این سری به‌طور کلی دارای توانایی فیلتراسیون بالاتری هستند و مقاومت به نفوذ روغن دارند. این ماسک‌ها به طور خاص برای مقابله با ذرات ریز و آلودگی‌های روغنی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 

چرا فیلتراسیون مهم است؟

توانایی یک ماسک در فیلتر کردن ذرات و آلودگی‌ها بسیار مهم است زیرا این ویژگی مستقیماً بر ایمنی فرد تأثیر می‌گذارد. ماسک با توانایی فیلتراسیون بالا، از ورود ذرات مضر به دستگاه تنفسی جلوگیری می‌کند و از احتمال ابتلا به بیماری‌های تنفسی و عفونی کاسته می‌شود.

 

اندازه ذرات در فیلتراسیون

اندازه ذرات مهمترین فاکتور در فیلتراسیون می‌باشد. ماسک‌های با توانایی فیلتراسیون برای ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر به نسبت به ذرات کوچک‌تر موثرتر هستند. ذرات با اندازه 0.3 میکرون به دلیل تعادلی که بین جرم و حرکت ذرات وجود دارد، به عنوان یک معیار برای تست فیلتراسیون انتخاب شده‌اند.
از این رو، در انتخاب ماسک، اهمیت توجه به نوع سری (N، R یا P) به همراه میزان فیلتراسیون آن به تنهایی نیازمند درک دقیق از شرایط محیطی و نیازهای کاربر است.

 

مقاومت نسبت به روغن

برخی از ماسک‌ها ممکن است مختصراً یا به طور کامل مقاوم به روغن باشند و این خصوصیت نیز در رتبه بندی NIOSH در نظر گرفته می‌شود. مقاومت به روغن یکی از ویژگی‌های اصلی در رتبه‌بندی NIOSH ماسک‌های حفاظتی است و نشان‌دهنده توانایی ماسک در مقابله با ذرات و آلودگی‌های مایعات روغنی است. در اینجا چند نکته مهم درباره مقاومت به روغن در ماسک‌های حفاظتی توضیح داده می‌شود.

 

تاثیر روغن در عملکرد ماسک

روغن‌ها و مایعات روغنی می‌توانند به عنوان یک آلودگی مهم در محیط کاری حضور داشته باشند. مثلاً در برخی از صنایع، مانند صنایع نفت و گاز، آلودگی به روغن به عنوان یک خطر محسوب می‌شود. مقاومت به روغن در ماسک‌ها این امکان را فراهم می‌کند تا ماسک در برابر ذرات مایعات روغنی موثر عمل کند. انتخاب ماسک با مقاومت به روغن مناسب در محیط‌هایی که با ذرات و مایعات روغنی سر و کار دارند، بسیار اهمیت‌زاست. مثلاً در صنایع نفت، گاز، خودروسازی و سایر حوزه‌های مشابه، این ویژگی به دلیل حفاظت از دستگاه تنفسی در برابر ذرات و مواد مایع آلوده با روغن بسیار حیاتی است.

توانایی مقاومت به روغن در ماسک‌ها با استفاده از تست‌های خاصی اندازه‌گیری می‌شود. این تست‌ها نشان می‌دهند که ماسک تا چه حد در مقابل نفوذ مایعات روغنی مقاوم است.

 

نکته مهم: در صورت استفاده از ماسکی که مقاومت به روغن نداشته باشد، عملکرد ماسک ممکن است کاهش یابد و احتمال نفوذ ذرات و آلودگی‌های مایع افزایش یابد. بنابراین در انتخاب ماسک، نیاز به توجه به نشانه‌ها و مشخصات مقاومت به روغن در رتبه بندی NIOSH وجود دارد. استفاده از ماسک با مقاومت به روغن مناسب، اطمینان از ایمنی و بهداشت در محیط‌هایی که با ذرات و مایعات روغنی سر و کار دارند، را تضمین می‌کند.

 

کارایی نسبت به ذرات مختلف

این رتبه بندی ممکن است بر اساس نوع ذراتی که مورد مقابله قرار می‌گیرد، متغیر باشد. به عنوان مثال، رتبه‌های معمول در این سیستم شامل N95، N99، و N100 هستند که به ترتیب نشان‌دهنده توانایی ماسک در فیلتر کردن 95%، 99% و 99.97% از ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر هستند. در ادامه به توضیحات کامل درباره کارایی نسبت به ذرات پرداخته می‌شود:

 

رتبه‌بندی NIOSH بر اساس کارایی

N-R-P)95): این رتبه نشان‌دهنده توانایی ماسک در فیلتر کردن حداقل 95% از ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر است. به طور گسترده در مقابله با ذرات معمولی و ویروس‌های ریز هوا مورد استفاده قرار می‌گیرند.
N-R-P)99): این رتبه نشان‌دهنده توانایی فیلتر کردن حداقل 99% از ذرات 0.3 میکرون یا بزرگتر است. این ماسک‌ها برای محیط‌هایی با ذرات ریز و مواد خطرناک مورد استفاده قرار می‌گیرند.
N-R-P)100): این رتبه نشان‌دهنده توانایی ماسک در فیلتر کردن حداقل 99.97% از ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر است. این ماسک‌های معمولاً در مواجهه با ذرات بسیار ریز و مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 

تأثیر اندازه ذرات بر کارایی

اندازه ذرات بسیار مهم است. ذرات با اندازه 0.3 میکرون به عنوان یک معیار استاندارد برای تست ماسک‌ها استفاده می‌شوند زیرا در این اندازه تعادلی بین حرکت و جرم ذرات وجود دارد و فیلتراسیون ماسک در برابر آنها به چالش کشیده می‌شود. ماسک‌های حفاظتی با استفاده از تست‌های خاصی برای ارزیابی کارایی خود در مقابل ذرات آزمایش می‌شوند. این آزمایش‌ها از جمله تست DOP) dioctyl phthalate) برای ارزیابی نفوذ ذرات به ماسک، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 

اهمیت انتخاب صحیح

در انتخاب ماسک، نوع سری (N، R یا P) به همراه نشانه‌های NIOSH بر اساس نیازهای محیطی و شغلی بسیار مهم است. اهمیت درستی که به این عوامل اختصاص یابد، مستقیماً بر کارایی و ایمنی در مقابل ذرات تأثیر می‌گذارد. با درک دقیق از کارایی نسبت به ذرات در ماسک‌های حفاظتی، افراد می‌توانند ماسک مناسبی را بر اساس نیازها و شرایط محیطی خود انتخاب کرده و از ایمنی و بهداشت خود مطمئن شوند.

 

انواع ماسک براساس رتبه بندی NIOSH

بر اساس NIOSH (موسسه ملی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای) نیز ماسک‌های حفاظتی به رتبه‌بندی خاصی تحت عنوان N، R و P قرار می‌گیرند. این رتبه‌بندی مرتبط با مقاومت به روغن و کارایی فیلتر در برابر ذرات می‌باشد. در این رتبه‌بندی، ماسک‌های سری N غیرمقاوم به روغن هستند، ماسک‌های سری R مقاوم به روغن هستند، و ماسک‌های سری P مقاوم به روغن و با کارایی فیلتر بالا هستند. این رتبه‌بندی به افراد کمک می‌کند تا ماسک مناسبی را بر اساس نیازهای خاص خود انتخاب کنند و از ایمنی و بهداشت خود در مقابل ذرات و مواد آلوده محافظت کنند.

 

دسته بندی ماسک ها براساس رتبه بندی NIOSH (سری R,N,P)

 

ماسک های سری N (غیرمقاوم به روغن)

ماسک‌های سری N در رتبه‌بندی NIOSH (موسسه ملی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای) به یک سری از ماسک‌های حفاظتی اطلاق می‌شود که در مقابل ذرات آلوده به هوا، از جمله مواد ذرات معمولی و ویروس‌ها، محافظت می‌کنند. دسته‌بندی این ماسک‌ها بر اساس مقاومت به روغن و کارایی فیلتر انجام می‌شود. در ادامه، جزئیات بیشتر درباره ماسک‌های سری N ارائه می‌شود:

 

ویژگی‌های ماسک‌ سری N

ماسک‌های سری N به طور کلی غیرمقاوم به روغن هستند. این بدین معناست که آنها برای محیط‌هایی که با مایعات روغنی سر و کار دارند، مناسب نیستند. براساس کارایی فیلتر، سری N به سه دسته تقسیم می شود:

  • N95: کارایی حداقل 95% فیلتراسیون در برابر ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر
  • N99: کارایی حداقل 99% فیلتراسیون در برابر ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر
  • N100: کارایی حداقل 99.97% فیلتراسیون در برابر ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر

ماسک تنفسی سری N N95 N99

 

کاربرد ماسک های سری N

ماسک‌های سری N به طور گسترده برای محافظت از افراد در برابر ذرات معمولی مانند گرد و غبار، مه و ویروس‌های ریز هوا استفاده می‌شوند. این ماسک‌ها برای محافظت در محیط‌هایی که تماس با روغن و مایعات روغنی ندارند، مانند محیط‌های پزشکی و بیمارستانی، صنعت مواد غذایی و … مورد استفاده قرار می گیرند. در کل مساک های غیر مقاوم به روغن در محیط‌های کاری که با ذرات معمولی و خطرات متوسطه سر و کار دارند، کاربرد دارد.

 

ماسک های سری R (مقاوم به روغن)

ماسک‌های سری R در رتبه‌بندی NIOSH (موسسه ملی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای) نیز به یک سری از ماسک‌های حفاظتی اطلاق می‌شود که برای محافظت در مقابل ذرات آلوده به هوا طراحی شده‌اند و در مقابل روغن نیز مقاوم می باشند. واژه R در رتبه‌بندی NIOSH بر روی مقاومت به روغن اشاره دارد. ماسک‌های دارای این نشانه قابلیت مقاومت به روغن را دارند. در اینجا، جزئیات بیشتر درباره ماسک‌های سری R آمده است:

ویژگی‌های ماسک‌ سری R

ماسک‌های سری R مقاوم به روغن هستند، به این معنا که در محیط‌هایی با حضور مایعات روغنی توصیه می‌شوند. براساس کارایی فیلتر، سری R به سه دسته تقسیم می شود:

  • R95: کارایی حداقل 95% فیلتراسیون در برابر ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر
  • R99: کارایی حداقل 99% فیلتراسیون در برابر ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر
  • R100: کارایی حداقل 99.97% فیلتراسیون در برابر ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر

 

کاربرد ماسک های سری R

این ماسک‌ها برای محافظت در برابر ذرات معمولی و خطرات متوسطه مناسب هستند و در مقابل روغن مقاومت دارند. ماسک‌های سری R به دلیل مقاومت خوب نسبت به روغن، در محیط‌هایی که با مایعات روغنی سر و کار دارند، کارایی مناسبی دارند. در صنایع مختلف مانند صنعت خودروسازی و صنایع شیمیایی مناسب هستند. لازم به ذکر است با استفاده صحیح و تنظیم مناسب بر روی بینی و چهره موثر می‌شوند.

 

ماسک های سری P (مقاوم به روغن و ذرات ریز)

ماسک‌های سری P نیز در رتبه‌بندی NIOSH (موسسه ملی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای) به یک سری از ماسک‌های حفاظتی اطلاق می‌شود که برای محافظت در مقابل ذرات آلوده به هوا و همچنین مقاومت به مایعات روغنی طراحی شده‌اند. در اینجا، جزئیات بیشتر درباره ماسک‌های سری P آمده است:

 

ویژگی‌های ماسک‌های سری P

ماسک‌های سری P مقاوم به روغن هستند. این به این معناست که برای محیط‌هایی که با مایعات روغنی سر و کار دارند مناسب است. این ماسک‌ها برای محافظت در برابر ذرات و همچنین مایعات روغنی از جمله مواد شیمیایی، ذرات خطرناک و مواد آلوده دیگر مناسب هستند. براساس کارایی فیلتر، سری P به سه دسته تقسیم می شود:

  • P95: کارایی حداقل 95% فیلتراسیون در برابر ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر
  • P99: کارایی حداقل 99% فیلتراسیون در برابر ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر
  • P100: کارایی حداقل 99.97% فیلتراسیون در برابر ذرات با اندازه 0.3 میکرون یا بزرگتر

 

کاربرد ماسک های سری P

ماسک‌های سری P به دلیل مقاومت به روغن و فیلتراسیون بسیار بالا، معمولاً در محیط‌هایی که نیاز به محافظت کامل از مایعات روغنی و ذرات ریز دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سری ماسک برای صنایع شیمیایی، نفت و گاز، فلزات سنگین و دیگر صنایعی که ممکن است با مایعات روغنی و ذرات خطرناک سر و کار داشته باشند، کاربرد دارد.

ماسک ها براساس استاندارد BS-EN149:2001 نیز به چند دسته مختلف تقسیم می شوند، برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله ماسک FFP را مطالعه فرمایید.

 

نکات ایمنی

  1. ماسک‌های سری N به‌طور خاص برای محافظت در برابر ذرات معمولی مناسب هستند. برای محیط‌هایی که مایعات روغنی حاضر هستند، ممکن است نیاز به ماسک‌هایی از سری‌های R یا P باشد.
  2. استفاده از ماسک‌های سری P و R در مواردی که با مایعات روغنی و ذرات خطرناک مواجه هستید، اهمیت زیادی دارد.
  3. ماسک‌های مورد تأیید NIOSH و با نشانگر CE باید مورد استفاده قرار گیرند.
  4. استفاده صحیح از ماسک و تعویض منظم آن بر اساس دستورالعمل‌های سازمان بهداشت جهانی (WHO) و مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) مهم است.

جهت مشاوره در خصوص استعلام قیمت و خرید ماسک نیز می توانید با کارشناسان فروش سپاس در ارتباط باشید.

5/5 - (18 رای)